Lisans

Genel Bilgi

Fırat Üniversitesi Adli Bilişim Mühendisliği Bölümü, 690 lisans, 63 yüksek lisans ve 14 doktora öğrencisi ile akademik faaliyetlerini sürdürmektedir. Bölüm, öğrenci kabul etmeye başladığından bu yana kontenjanları tam kapasiteyle doldurmuş ve kabul puanları ile sıralamalarda mühendislik disiplinleri arasında üst sıralarda yer almıştır.

Bölüm, eğitim ve araştırma faaliyetlerini 1 Profesör, 5 Doçent, 1 Doktor Öğretim Üyesi ve 7 Araştırma Görevlisi olmak üzere toplam 14 akademik personel ile yürütmektedir.

Adli Bilişim Mühendisliği, bilgisayarlar, akıllı telefonlar, sunucular, bulut sistemleri ve Nesnelerin İnterneti (IoT) cihazları gibi dijital cihazlardan elde edilen dijital kanıtların araştırılması ve analizine odaklanan siber güvenlik alanında uzmanlaşmış bir disiplindir. Bu alan, siber suçlar, veri ihlalleri, dolandırıcılık, fikri mülkiyet hırsızlığı ve diğer kötü niyetli faaliyetlerin ortaya çıkarılmasında kritik bir rol oynamaktadır. Alanında uzman profesyoneller, kanıtların yasal olarak kabul edilebilir bir şekilde toplanmasını, analiz edilmesini ve korunmasını sağlamak için teknik uzmanlık, araştırma becerileri ve yasal prosedürler hakkındaki bilgileri birleştirmektedir.

Temel Sorumluluklar ve Teknikler

Adli bilişim mühendisleri, aşağıdaki görevleri yerine getirir:

• Kanıt Toplama: Dijital cihazlardan verilerin güvenli bir şekilde çıkarılması, değiştirilmemesi veya bozulmaması.
• Veri Kurtarma: Bilgi depolama cihazlarından kaybolmuş veya silinmiş dosyaların, kasıtlı imha sonrası bile kurtarılması.
• Zararlı Yazılım Analizi: Zararlı yazılımların kaynağını, işlevini ve etkisini belirlemek için incelenmesi.
• Ağ Analizi: Yetkisiz erişimi tespit etmek veya sızma noktalarını belirlemek için ağ trafiğinin izlenmesi.
• Log Analizi: Sistemlerden ve uygulamalardan alınan logların incelenerek şüpheli davranış kalıplarının ortaya çıkarılması.
• Rapor Hazırlama: Bulguların yasal davalar veya iç denetimler için açık ve öz bir şekilde belgelenmesi.

Bu süreçlerde EnCase, FTK, Autopsy, Cellebrite ve Volatility gibi özel araçlar kullanılmaktadır. Ayrıca, Python, Bash ve PowerShell gibi programlama dilleri, tekrarlayan görevleri otomatikleştirmek ve ileri düzey soruşturmalar için özel betikler geliştirmek amacıyla kullanılmaktadır.

Kariyer Olanakları

Adli bilişim mühendisleri için birçok kariyer yolu mevcuttur:

• Hukuk Uygulamaları: Polis veya federal kurumlarla çalışarak siber suçlar, dolandırıcılık veya terör vakalarını araştırmak.
• Siber Güvenlik Firmaları: İhlalleri analiz etmek, içeriden gelen tehditleri araştırmak ve olay müdahalesi sağlamak.
• Kurumsal Çalışmalar: Organizasyonel verileri korumak, iç soruşturmalar yapmak ve yasal düzenlemelere uygunluğu sağlamak.
• Danışmanlık: Birden fazla müşteriye hizmet sunarak zafiyet değerlendirmeleri, dijital soruşturmalar ve uyum kontrolleri gerçekleştirmek.
• Akademi ve Araştırma: Dijital adli yöntemleri öğretmek, araştırma yayınlamak ve yenilikçi araçlar veya teknikler geliştirmek.

Bu alandaki iş unvanları arasında dijital adli araştırmacı, adli danışman, olay müdahale analisti, zararlı yazılım analisti ve adli laboratuvar yöneticisi bulunmaktadır.

Sertifikalar ve Eğitim

Bu alanda başarılı olmak için şu sertifikalar sıklıkla tercih edilmektedir:

• EnCase Certified Examiner (EnCE): EnCase yazılımını kullanma yetkinliğiyle tanınır.
• GIAC Certified Forensic Examiner (GCFE): Çeşitli adli soruşturma yönlerini kapsayan geniş bir sertifika.
• Certified Digital Forensics Examiner (CDFE): Veri kurtarma ve adli analizlere odaklanır.
• Certified Cyber Forensics Professional (CCFP): Deneyimli profesyoneller için ileri düzey bilgi sağlar.
• Certified Ethical Hacker (CEH): Hackleme tekniklerini ve savunma stratejilerini anlamak için yararlıdır.

Bu sertifikalar, uzmanlık gösterir ve kariyer fırsatlarını artırır. Birçok profesyonel, bilgisayar bilimi, bilgi güvenliği veya ilgili alanlarda derece sahibidir. İşletim sistemleri, veritabanları, ağlar ve kriptografi konularında ileri düzey bilgi gereklidir.

Endüstri Trendleri ve Gelecek Perspektifleri

Adli bilişim alanı, siber saldırıların artışı, bulut bilişimin genişlemesi ve IoT cihazlarının çoğalması nedeniyle hızla gelişmektedir. Bu alandaki geleceği şekillendiren ana eğilimler şunlardır:

• Yapay Zeka ve Otomasyon: Yapay zeka araçları, büyük veri setlerini analiz etmek, kalıpları belirlemek ve soruşturmaları hızlandırmak için kullanılmaktadır.
• Bulut Adli Bilişim: Daha fazla organizasyon bulut ortamlarına taşındıkça, dağıtık sistemlerde depolanan kanıtları analiz etmek için adli yöntemler uyarlanmaktadır.
• IoT Adli Bilişim: Akıllı cihazlar, kameralar, giyilebilir teknolojiler ve ev otomasyon sistemlerinden elde edilen kanıtların incelenmesi giderek daha kritik hale gelmektedir.
• Blok Zinciri Analizi: Kripto paraların kullanımının artmasıyla, adli mühendisler blok zinciri ağlarında işlemleri izlemek ve dolandırıcılığı tespit etmek üzerine yoğunlaşmaktadır.

Bölümümüz bünyesinde 8 adet laboratuvar bulunmaktadır. Öğrencilerimizin uygulamalı eğitimlerini tamamlamaları ve iş hayatında kullanacakları içeriklere ulaşabilmeleri için aşağıda isimleri belirtilen laboratuvarlar bölümümüz bünyesinde oluşturulmuş ve içerikleriyle ilgili çalışmalar devam etmektedir. Laboratuvarlarımız ile ilgili içeriğe aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz. 

1- SİBER GÜVENLİK LAB.

2- ADLİ BİLİŞİM YAZILIMLARI LAB.

3- ADLİ BİLİŞİM DONANIMLARI LAB.

4- AĞ ve SİSTEM LAB.

5- BİYOMETRİK SİSTEMLER LAB.

6- SES ve GÖRÜNTÜ İNCELEME LAB.

7- MOBİL CİHAZ İNCELEME LAB.

8- VERİ KURTARMA LAB.

Öğrencilerin öğrenimleri esnasındaki kazanımlarının, laboratuar uygulamaları ve gerçek iş yeri uygulamaları ile pekiştirilmesi için yapılan bir eğitimi tamamlama faaliyeti olarak staj yapmaları gerekmektedir. Staj uygulamalarında mesleki alan dışında, iş yeri görgüsü - disiplini v.b. kazanımların da elde edilmesi beklenmektedir. Öğrenciler, teknolojik gelişmeleri tanımaları, uygulama becerilerini geliştirmeleri ve yönetim deneyimini kazanmaları amacıyla, uygun görülen birimlerde staj yapma zorunlulukları ve bu stajlara ilaveten 7. Yarıyıl süresince işyeri eğitimi tamamlamaları gerekmektedir.